ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ
Μητέρα των παθών είναι η «φιλαυτία» και πηγή όλων των κακών της ψυχής και κατά πρώτον των τριών γενικότατων παθών, από τα οποία παράγονται όλα τα υπόλοιπα: την γαστριμαργία, της φιλαργυρίας και της κενοδοξίας. «Φιλαυτία» είναι η «προς το σώμα εμπαθής και άλογος φιλία» που οφείλεται στην άγνοια του Θεού. Υπάρχει βέβαια και η καλή φιλαυτία, δηλαδή η σωστή αγάπη του ανθρώπου προς τον εαυτό του, που είναι απαραίτητη για την προκοπή και την τελείωσή του. Αυτή άλλωστε προβάλλεται και ως βάση για την αγάπη προς τον πλησίον. Η φιλαυτία όμως που συμπίπτει με την εμπαθή και άλογη φιλία του σώματος καθηλώνει τον άνθρωπο στην αγάπη του κόσμου και τη δουλεία των παθών. Για αυτό η πνευματική ζωή αρχίζει με την πάλη εναντίον των παθών.
Επομένως η «φιλαυτία» ως πάθος συνιστά διαστροφή της ενάρετης φιλαυτίας, αποτελεί στροφή στην εγωιστική αγάπη του εαυτού, την αγάπη του πεπτωκότος εγώ, που αποστράφηκε το Θεό και στράφηκε προς τον αισθητό κόσμο, ζώντας από τότε βίο σαρκικό και καθόλου πνευματικό. Κάτα βάση η φιλαυτία είναι προφανώς συνδεμένη με την ηδονή: είναι αναζήτηση της αισθητής, σαρκικής ηδονής, που αποβαίνει καθοριστική στη διαδικασία της πτώσης του ανθρώπου. Μάλιστα η φιλαυτία συνδέεται με την άγνοια του Θεού η οποία την ενισχύει και αντίστροφα κι η φιλαυτία ενισχύει την άγνοια του Θεού. Ταυτόχρονα με την αδιάκοπη και πολύμορφη αναζήτηση της ηδονής, η φιλαυτία ωθεί τον άνθρωπο στην αποφυγή της οδύνης, η οποία ακολουθεί αναπόφευκτα την ηδονή.
Επειδή ο άνθρωπος είναι αληθής ύπαρξη και οντότητα μόνο «εν τω Θεώ», αγαπώντας τον εαυτόν του ανεξάρτητα του Θεού, δε μπορεί πραγματικά ν’ αγαπά τον ίδιο τον εαυτό του και αυταπατάται πιστεύοντας ότι τον αγαπά. Ο φίλαυτος όχι μόνο δεν αγαπά τον εαυτό του, αλλά χωρίς να το γνωρίζει τον μισεί. Πράγματι, αρνούμενος το Θεό, καθώς αγαπά αποκλειστικά τον εαυτό του, αρνείται τον ίδιο τον εαυτό του στη βάση του είναι του (ως εικόνα Θεού), πραγματοποιώντας πνευματική αυτοκτονία. Έτσι ο φίλαυτος άνθρωπος διακόπτει την άσκηση των αρετών και ανοίγει τη πόρτα στα πάθη, προξενώντας τη μεγαλύτερη βλάβη στον εαυτό του, καθώς τα πάθη εισάγουν μέσα του ασθένειες, ταραχές, σχίσματα, και οδύνες κάθε είδους. Ο φίλαυτος μισεί και τον Θεό και τον συνάνθρωπό του. Αντιθέτως η αγάπη του ανθρώπου προς τον Θεό και προς τον εαυτό του «εν τω Θεώ», συνεπάγεται για τον άνθρωπο την αγάπη προς τον πλησίον. Όπως ο άνθρωπος έτσι και ο κάθε πλησίον του είναι φορέας της εικόνας του Θεού, ονομάζεται υιός Θεού εξ υιοθεσίας και θεός κατά χάριν. Κάθε άνθρωπος είναι συνάνθρωπος και αδελφός στο πρόσωπο του οποίου ξαναβρίσκει το Θεό και ξαναβρίσκεται στο σώμα ή τουλάχιστον ξαναβρίσκει ένα άλλο μέλος του ιδίου σώματος, μένα άλλο τμήμα της ενιαίας ανθρωπίνης φύσης.
Ο φίλαυτος στερείται κάθε αυθεντικής σχέσης με τον πλησίον του. Δεν αντιλαμβάνεται πλέον στον πλησίον του αυτό που συνιστά το βάθος της ύπαρξης και οντότητάς του και διακόπτει την πνευματική κοινωνία μαζί του. Κατ’ αυτό τον τρόπο λοιπόν αναπτύσσονται επιφανειακές σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων και η απουσία αληθινής κοινωνίας. Για τον φίλαυτο οι άλλοι άνθρωποι παύουν να είναι οι εγγύς, οι αδελφοί -όντας όλοι παιδιά του ιδίου Πατέρα- και κοινωνοί εν τω Θεώ της ιδίας φύσης, για να καταστούν αποξενωμένοι και ακόμη χειρότερα: αντίπαλοι και εχθροί.
Course Features
- Lectures 3
- Quizzes 0
- Duration 3 hours
- Skill level All levels
- Students 0
- Assessments Yes